187. rocznica wybuchu Powstania Listopadowego

W nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. w Warszawie rozpoczęło się Powstanie Listopadowe – zryw niepodległościowy skierowany przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Przez 10 miesięcy 140 tys. ludzi prowadziło walkę z największą potęgą militarną Europy, odnosząc w niej poważne, lecz przejściowe sukcesy. Rozpoczęte w listopadową noc powstanie narodowe było największym wysiłkiem zbrojnym w polskich walkach wyzwoleńczych XIX wieku. Walki toczyły się z dala od Częstochowy ale nie oznacza to, ze częstochowianie nie brali w nim udziału. Jednym z częstochowian biorącym udział w Powstaniu Listopadowym był Tomasz Kantorberry Tymowski. Mówi Mariusz Grzyb – historyk z Muzeum Częstochowskiego:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2017/11/powstanie-listopadowe1.mp3]

Drugim współuczestnikiem Powstania Listopadowego był pochodzący z Mokrzeszy w gminie Mstów – Walenty Józef Zwierkowski:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2017/11/powstanie-listopadowe2.mp3]

W Muzeum częstochowskim można obejrzeć eksponaty poświęcone wydarzeniu:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2017/11/powstanie-listopadowe3.mp3]

W ciągu nocy z 29 na 30 listopada powstańcy w Warszawie opanowywali kolejno: Leszno oraz place Bankowy i Saski. Ok. godz. 8 rano w ich rękach znajdowało się już całe miasto z wyjątkiem pl. Broni i al. Ujazdowskich. Wielki książę Konstanty nie zdecydował się na szturmowanie stolicy i wycofał wierne sobie oddziały do Wierzbna. 30 listopada Warszawa była wolna, ale jej społeczeństwo – podzielone. Najważniejszym wówczas pytaniem było, czy podejmować otwartą walkę z Rosją, czy też szukać z nią kompromisu. Powstańcy niestety nie uzyskali poparcia dla swych działań na arenie międzynarodowej. Po upadku zrywu narodowego nastąpiło ograniczenie autonomii Królestwa Polskiego. Zniesiono polski sejm i samorządy, zlikwidowano polskie szkolnictwo wyższe, a 11 tys. ludzi, głównie inteligencji, opuściło kraj.

Powstanie pokazało jednak, że uciemiężone społeczeństwo nie godzi się na położenie w jakim znajdowało się w trakcie zaborów.

PN