Pamiętamy o zapomnianych – „Warszyc” – Żołnierz Wyklęty

W czwartek 30 czerwca odbyła się wieczornica patriotyczna poświęcona 70. rocznicy aresztowania kapitana Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”. Stowarzyszenie Solidarność i Niezawisłość zaprosiło współtwórcę filmu pt. „Kapitan” – ucznia Liceum im. Mikołaja Kopernika, Tomasza Paruzel. W ramach projektu „Inspirowane pamięcią”, z inicjatywy prof. Beaty Gendek-Barhoumi powstał film o Żołnierzu Wyklętym, działającym na naszym terenie. Bardzo mało ludzi wiedziało o jego życiu i działalności, trudno było znaleźć materiały, które można wykorzystać w filmie dokumentalnym. O poszukiwaniach mówi reżyser:

– Były dwie strony internetowe autorskie, pozostałe materiały były przekopiowane z nich, więc te informacje bardzo często się powtarzały, a nie było szczegółów, których potrzebowaliśmy do filmu: jak się nazywała jego żona, jak do niej mówił, czy miał dzieci – takich informacji nie mogliśmy znaleźć. Szczęśliwie natrafiliśmy na jego prawnuczkę i dzięki niej udało nam się spotkać z nią i z synem Stanisława Sojczyńskiego, który jeszcze żyje. To był spory zastrzyk wiedzy. Mogliśmy go poznać od strony rodziny, w mojej opinii chyba najbardziej prawdziwie. Dodatkowo Klaudia Sanocka i Magdalena Olszewska poszukiwały informacji w Bibliotece Częstochowskiej i w kilku innych miejscach, gdzie udało im się znaleźć kilka czasopism i książek, gdzie również były wzmianki o Stanisławie Sojczyńskim.

Dzień prezentacji filmu nie był przypadkowy, choć nie całkiem zbiegł się z dokładną rocznicą.

– To jest 70. rocznica aresztowania człowieka, który mówił do oprawców, że klęka tylko przed Bogiem – mówi organizator spotkania i przewodniczący Stowarzyszenia „Solidarność i Niezawisłość”, Zbigniew Bonarski. – Tak nazwaliśmy naszą wieczornicę. Chcemy zaprezentować film młodych ludzi, którzy po zgłębieniu tematu drugiej konspiracji, jaką było Konspiracyjne Wojsko Polskie, zrobili film, właśnie o aresztowaniu. Odbyło się 27 czerwca, ale w ten rocznicowy dzień byliśmy z panią europoseł Jadwigą Wiśniewską w europarlamencie, gdzie zaprezentowaliśmy ten właśnie film.

Coraz więcej wiadomo o Żołnierzach Wyklętych, coraz więcej młodzieży pojawia się na uroczystościach patriotycznych czy tworzy projekty o tej tematyce. Modne są także koszulki z motywami patriotycznymi. Jak postawę swojego pokolenia ocenia sam reżyser – licealista, po prezentacji swojego dzieła?

– Film był prezentowany w szkole. Widziałem, że były osoby zorientowane, które wiedziały, o co chodzi, które to interesowało. Ale taką świadomość patriotyczną ciężko mi ocenić na rosnącą, ponieważ żyjemy w takich czasach, kiedy trudno odróżnić prawdziwy patriotyzm od mody. Myślę, że takich świadomych patriotów nadal jest niewielu.

Czy Warszyc był patriotą, z którego możemy dziś – w naszych czasach – brać przykład? Postawę bohatera filmu „Kapitan” przybliża Tomasz Paruzel:

– Jak najbardziej. Był człowiekiem, który kierował się swoimi zasadami i ich nie łamał. Nie był pobłażliwy. Wyczytaliśmy, że kiedy u niego w Konspiracyjnym Wojsku Polskim dochodziło do jakichś incydentów, na które on nie zezwalał, były sytuacje, kiedy karał śmiercią swoich żołnierzy. Miał bardzo silny kręgosłup moralny. Nie interesowało go, czy to jest znajomy, żołnierz, Polak – jeśli robił źle, był taki sam jak wróg.

Film można obejrzeć w sieci, gdzie jest dostępny od 1 marca – premiera odbyła się w Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Zwiastun ukazał się 14 lutego – w dzień utworzenia Armii Krajowej.

AD