Wrzesień 1939 na ziemi częstochowskiej

79 lat temu 1 września 1939 r. wojska niemieckie przekroczyły granice Polski, rozpoczynając II wojnę światową. Osamotnione Wojsko Polskie nie mogło skutecznie przeciwstawić się agresji Niemiec i sowieckiej inwazji rozpoczętej 17 września. Ziemia częstochowska w okresie II Rzeczypospolitej znajdowała się w pasie przygranicznym, przylegającym do granicy polsko-niemieckiej. Granica była więc niedaleko, zaledwie 30 km od Częstochowy. W dalszym ciągu istnieje wiele mało znanych wątków dotyczących tego, co działo się w Częstochowie i regionie w pierwszych dniach września 79 lat temu. Mówi historyk Adam Kurus z katowickiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2018/08/1-wrzesien-39.mp3]

Ówczesna Częstochowa liczyła około 138 tys. mieszkańców. Jak wyglądał okres poprzedzający wybuch wojny w Częstochowie i regionie?

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2018/08/2-wrzesien-39.mp3]

Szacuje się, że w Częstochowie i w powiecie we wrześniu 1939 r. Niemcy rozstrzelali w ramach represji wojennych około tysiąca osób cywilnych. Zginęło także kilkuset żołnierzy broniących Częstochowy:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2018/08/3-wrzesien-39.mp3]

W Częstochowie, a szczególnie w jej wschodniej części walki trwały mniej więcej  do około 7 – 10 września. Od 4 -5 września zaczęła się okupacja:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2018/08/4-wrzesien-39-1.mp3]

Po Częstochowie poddawały się kolejne twierdze i miasta. Do 28 września broniła się Warszawa, a do 2 października załoga Helu. 6 października zakończyła walkę ostatnia duża polska formacja – Samodzielna Grupa Operacyjna „Polesie”, dowodzona przez gen. Franciszka Kleeberga. W trakcie kampanii wrześniowej straty po stronie polskiej wynosiły ok. 200 tys. – w tym 70 tys. poległych i 140 tys. rannych lub zaginionych. Do niemieckiej niewoli trafiło ponad 400 tys. żołnierzy, w tym ponad 10 tys. oficerów. Straty niemieckie wynosiły ok. 45 tys. poległych i rannych żołnierzy.

PNP