Nowe wspomnienie w Kościele: świętych Marty, Marii i Łazarza

Jezus z siostrami z Betanii | źródło: vaticannews.va

Dziś po raz pierwszy Kościół powszechny wspomina w liturgii nie tylko św. Martę z Betanii, ale również razem z nią jej siostrę i brata – Marię i Łazarza. Nowe wspomnienie liturgiczne dla całego Kościoła papież Franciszek wprowadził 2 lutego br.

O motywach zmian w kalendarzu liturgicznym, które kierowały papieżem Franciszkiem, przy wprowadzaniu nowego wspomnienia, mówi rzecznik archidiecezji częstochowskiej, ks. Mariusz Bakalarz:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2021/07/01_mml_01_bakalarz_29_07_2021.mp3]
Obraz Caravaggia „Marta i Maria Magdalena” jest przykładem utożsamiania Marii z Betanii z Marią Magdaleną | źródło: www.wga.hu

Wspomnienie świętych Marty, Marii i Łazarza może stać się również dla nas – jak stwierdził ks. Mariusz Bakalarz – inspiracją do budowania relacji ze Zbawicielem i z innymi ludźmi.

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2021/07/02_mml_02_bakalarz_29_07_2021.mp3]
Duccio di Buoninsegna, Wskrzeszenie Łazarza, ok. 1310-1311, Kimbell Art Museum | źródło: commons.wikimedia.org

W ikonografii św. Martę przedstawia się w skromnej szacie z pękiem kluczy za pasem albo w sukni z koroną na głowie. Na niektórych wizerunkach św. Marta prowadzi smoka na pasku lub kropi go kropidłem, co jest nawiązaniem do legendy, według której święta miała pokonać potwora Taraska. Atrybutami św. Marty są drewniana łyżka, sztućce, księga, naczynie oraz różaniec. Jej siostra Maria – ze względu na wielowiekowe utożsamianie jej z postacią św. Marii z Magdali – nie doczekała się jakichś osobnych atrybutów. Można ją jednak zobaczyć ukazaną na obrazach razem ze św. Martą i Panem Jezusem. Św. Łazarz na obrazach najczęściej przestawiany jest w scenie wskrzeszenia oraz na uczcie w Betanii.

Luca Giordano, Wskrzeszenie Łazarza, 1675 | źródło: https://www.wikiart.org/en/luca-giordano/raising-of-lazarus-1675

Tekst dekretu Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 2 lutego 2021 r. można przeczytać poniżej (tłum. własne z ang.):

DEKRET
o celebracji Świętych Marty, Marii i Łazarza
w ogólnym kalendarzu rzymskim

W domu w Betanii Pan Jezus doświadczył rodzinnego ducha i przyjaźni Marty, Marii i Łazarza, dlatego Ewangelia Jana stwierdza, że ich kochał. Marta hojnie ofiarowała mu gościnność, Maria z uwagą słuchała jego słów, a Łazarz natychmiast wyszedł z grobu na rozkaz Tego, który upokorzył śmierć.

Niepewność Tradycji Kościoła łacińskiego co do tożsamości Marii – Magdaleny, której Chrystus objawił się po zmartwychwstaniu, siostry Marty, grzesznicy, której grzechy przebaczył Pan – która spowodowała włączenie samej Marty do Kalendarza rzymskiego 29 lipca, została rozwiązana w ostatnich badaniach i czasach, o czym świadczy aktualne Martyrologium Rzymskie, które również upamiętnia Marię i Łazarza w tym dniu. Co więcej, w niektórych szczególnych kalendarzach trójka rodzeństwa jest już świętowana razem.

Dlatego też Papież Franciszek, uznając ważne świadectwo ewangeliczne, jakie złożyli, przyjmując Pana Jezusa w swoim domu, słuchając Go z uwagą, wierząc, że jest zmartwychwstaniem i życiem – oraz przyjmując propozycję tej Dykasterii – zadekretował, aby 29 lipca został w ogólnym kalendarzu rzymskim wyznaczony jako Wspomnienie obowiązkowe Św. Marty, Marii i Łazarza.

Wspomnienie to musi zatem pojawić się pod tym tytułem we wszystkich kalendarzach i księgach liturgicznych dla sprawowania Mszy i Liturgii Godzin; zmiany i uzupełnienia, które mają być przyjęte w tekstach liturgicznych, załączonych do niniejszego dekretu, muszą być przetłumaczone, zatwierdzone i po zatwierdzeniu przez tę Dykasterię, opublikowane przez Konferencje Episkopatów.

Pomimo jakichkolwiek przeciwnych rozporządzeń.

Z Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, 26 stycznia 2021 r., Wspomnienie św. Tymoteusza i Tytusa Biskupów.

Robert kard. Sarah
Prefekt

X Artur Roche
Arcybiskup Sekretarz

źródło:
https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2021/02/02/0066/00135.html#in