Mieszkańcy Częstochowy są przeciwni wyburzeniu Dworca

Dworzec PKP Częstochowa obchodził 9 listopada zeszłego roku 25-lecie istnienia. Informowaliśmy wtedy, że PKP S.A. zamierza zburzyć gmach „Najnowocześniejszego dworca w Europie” i zastąpić go nowym, mniejszym budynkiem. Sprzeciwiają się temu liczne częstochowskie środowiska, w tym Grupa Elanex. Swoje wątpliwości zgłaszają także członkowie Częstochowskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości.

Zwycięzcą konkursu na projekt architektoniczny nowej bryły dworca okazało się studio Toprojekt, które obecnie pracuje nad finalizacją dokumentacji projektowej. Gdy ten etap dobiegnie końca, PKP będzie mogła wystąpić o potrzebne zgody budowlane a następnie ogłosić przetarg na wyburzenie obecnego i budowę nowego dworca. O szczegółach prac projektowych opowiedział Bartłomiej Sarna z PKP S.A.:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2022/01/1_dworzec_pkp_sarna_11_01.mp3]

Pomysł wyburzenia dworca, który zdążył stać się jednym z symboli Częstochowy, od samego początku budził kontrowersje zarówno wśród mieszkańców, jak i przyjezdnych. Bezkompromisowe stanowisko w sprawie planów PKP przyjęło Stowarzyszenie Grupa Elanex, które znane jest z piętnowania bałaganu architektonicznego, jaki przez lata zaniedbań w urbanistyce wykwitł w Częstochowie. Grupa Elanex mówi wprost, że zamierza zrobić wszystko, aby obecny Dworzec nie został wyburzony, a zamiast tego zyskał nowe życie. Szerzej omawia to Piotr Pałgan, rzecznik prasowy Stowarzyszenia:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2022/01/2_dworzec_pkp_palgan_11_01.mp3]

Grupa Elanex wysunęła dotychczas dwie propozycje zagospodarowania budynku Dworca, mieszczące się w obszarze kultury. Pierwszym pomysłem jest zaadaptowanie przestrzeni dworcowej na potrzeby dużego, międzypowiatowego ośrodka kultury, który mógłby funkcjonować we współpracy z samorządem województwa śląskiego. Drugim pomysłem, wysuniętym przez częstochowskich urbanistów z Elanexu, jest stworzenie nowoczesnej biblioteki publicznej:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2022/01/3_dworzec_pkp_palgan_11_01.mp3]

Pojawił się także trzeci pomysł, który został wysunięty przez przedsiębiorców. Znany częstochowski zegarmistrz Stefan Rybicki, wiceprezes Częstochowskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości zdradził, że uformowała się grupa przedsiębiorców, która chciałaby odkupić od PKP budynek Dworca i z zachowaniem pełnej użyteczności dla ruchu kolejowego zaadaptować go jako centrum handlowo usługowe dla lokalnych kupców i rzemieślników:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2022/01/4_dworzec_pkp_rybicki_11_01.mp3]

Realizacja takiego pomysłu bez wątpienia odbyłaby się z korzyścią dla PKP. Po pierwsze, nie byłoby konieczności wyburzania dworca, co z uwagi na głęboko usadowioną konstrukcję żelbetową, może się okazać bardzo drogie. Po drugie budowa nowego gmachu też będzie bardzo kosztowna. Dla PKP modernizacja obiektu mogłaby się odbyć bezkosztowo z dodatkowym zyskiem ze sprzedaży obiektu. Także późniejsza eksploatacja budynku byłaby dla PKP tańsza, bo większość kosztów leżałoby po stronie rzemieślników. Może dziwić, dlaczego pomysł stworzenia z Dworca centrum rzemieślniczego nie został do tej pory wysunięty. Piotr Pałgan z Grupy Elanex przekonuje, że takie możliwości są. Konieczne jest jednak odpowiednie podejście do sprawy:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2022/01/5_dworzec_pkp_palgan_11_01.mp3]

Obecnie Dworzec jest prawie pusty i nie jest to bynajmniej wina niewłaściwego rozlokowania ścian działowych. W obszarze handlowo-usługowym dworca funkcjonuje zaledwie kilka punktów, co powinno budzić zastanowienie, zwłaszcza w porównaniu do Ryneczku, Placu Czerwonego czy Jagiellończyków. Wielu przedsiębiorców rozważało otworzenie swoich punktów w budynku Dworca jednak niewielu się ostatecznie zdecydowało. Może to wskazywać na nieracjonalną politykę administracji budynku, przez którą Dworzec nie jest w stanie sam na siebie zarobić. Jest to jednak problem dostrzegalny wszędzie tam, gdzie zarządzaniem infrastrukturą okołodworcową zajmuje się machina urzędnicza. A co o planach wyburzeniowych sądzą użytkownicy Dworca?

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2021/11/2_przebudowa_dworca_sonda_09_11.mp3]

Na chwilę obecną za nierentowność Dworca obwiniana jest jego architektura, a nie złe zarządzanie. Plany wskazują na to, że zamiast wielkiego gmachu, który można zaadaptować na bardzo wiele sposobów, przygotowywany jest mały budyneczek z wielkim… centrum przesiadkowym. Czy potrzebnym? Bez wątpienia są rzeczy bardziej potrzebne niż kolejny przystanek. Ewentualne pomysły potencjalnego wykorzystania Dworca można przesyłać bezpośrednio do Grupy Elanex. Być może urbanistom uda się stworzyć mapę potrzeb Częstochowy, dzięki której władze samorządowe ostatecznie nie wydadzą zgody na wyburzenie Dworca, a PKP zdecyduje się go sprzedać lub przynajmniej zmienić sposób zarządzania.