Perseidy – rozpoczyna się gwiezdny spektakl

Noc spadających gwiazd jest jednym z najbardziej wyczekiwanych przez miłośników astronomii wydarzeń. Bardzo liczny, a co ważniejsze dostrzegalny gołym okiem rój meteorów bombarduje i widowiskowo spala się w atmosferze naszej planety już od kilku tygodni. Apogeum rozpocznie się jak co roku w noc św. Wawrzyńca, we wtorek 10 sierpnia, i będzie trwało do końca tygodnia. W najbliższych kilku dniach na nocnym niebie będzie można obserwować, o ile pozwoli nam na to pogoda, nawet do stu „spadających gwiazd” na godzinę.

Inną popularną nazwą, stosowaną do opisu tego konkretnego zjawiska, są Perseidy. Te meteoroidy obserwujemy już od blisko dwóch tysięcy lat, mniej więcej od czasów narodzin Chrystusa. Kosmiczne odłamki pochodzą z komety Swifta-Tuttle’a, która obiega Słońce co sto trzydzieści trzy lata. Na szczęście Ziemia co rok przecina ścieżkę orbity komety, ściągając swoim polem grawitacyjnym jej pomniejsze fragmenty. To swoisty kosmiczny pył, który zostawiła za sobą kometa. Co jednak oznacza sama nazwa Perseidy? Czy jest to jakiś specjalistyczny termin? Sprawę tę wyjaśnia astrofizyk z Planetarium Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie Marek Nowak:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2021/08/1_perseidy_10_08.mp3]

Chociaż Perseidy zwyczajowo wiąże się z nocą św. Wawrzyńca, to 10 sierpnia jest jedynie początkiem wyraźniejszych, obfitszych „opadów”. Właściwe maksimum przypadnie dopiero w nocy z czwartku na piątek, z 12 na 13 sierpnia. Wtedy meteoroidy będziemy mogli obserwować już od późnego popołudnia około godziny 16:00. Najlepsze warunki dla nieuzbrojonego oka pojawią się dopiero od północy, do około 4:30 nad ranem w piątek. Oczywiście im dalej od miasta i jego zanieczyszczenia świetlnego, tym czarniejsze niebo i wyraźniejsze Perseidy.

Popularne „spadające gwiazdy” w naszej kulturze od setek lat kojarzą się z czymś nadprzyrodzonym. Najpierw były symbolem boskiej kary – końca świata, obecnie to ulubione zjawisko romantyków i zakochanych par. Czy częstochowianie będą więc obserwować nadciągające apogeum kosmicznego deszczu?:

[audio:https://fiat.fm/wp-content/uploads/2021/08/2_perseidy_10_08.mp3]

Jak obserwować Perseidy? W nieoświetlonym miejscu i wystarczająco daleko od miasta, zobaczymy Perseidy „gołym okiem”. Wbrew obiegowej opinii obserwacji wcale nie poprawi wykorzystanie narzędzi optycznych takich jak lornetka lub prosty teleskop. Eksperci informują, że specjalistyczny sprzęt, wykorzystywany do obserwacji roju meteoroidów jest w większości niedostępny dla zwykłego amatora kosmosu. Własne oczy w zupełności wystarczą.